Öncelerde euro yoktu. Dolar en çok kullanılan para ünvanına şu andakinden daha da fazla elinde tutuyordu. O zamanlar mark vardı. Alman markı. Dolar değer açısından marktan üstündü. Ama doların üstünde değer olarak para birimleri olmasına rağmen dolar en popüler yatırım aracıydı. Sonra Avrupa birliğinin revizyon kararları ve getirilen köklü değişikliklerle Euro gibi bir rakip çıktı. Marktan daha değerli olan euro ülkelerde çok kullanılmasından dolayı doların popüleritesi az da ola azalmıştı.
Çok kullanılan para serbest piyasada bir çok değişkenden etkilenir. Ama sahip olduğu ülkenin değişkenlerinden en çok etkilenir. Örneğin Amerikanın en büyük değişkeni petrol üzerinedir. Petrolün varil fiyatı bugün şu şekilde arttı-azaldı gibi cümleleri çok kez işitmişsinizdir. Ama euro petrolden dolar kadar ettilenmez. Çünkü kullanıldığı ülkelerin ekonomik durumunu ifade eder. Bizim türk liramız. Her halde 10 yıl öncesinin anlayışı olsaydı şimdi bile 6 sıfır atılmasına rağmen en düşük paranın 100lira gibi bir rakam olması içten bile değildi. Eğer bir ülkenin ekonomisi doğru yönlendiriliyorsa o ülkenin para değeri diğer ülkelerinde değerlerine göre artar.1e 1,3 gibi rakamlar yine iktisadi politikalarca belirlenir.
Türkiyede kriz döneminde dalgalı kra geçildiğinde bunun acı bir örneğini yaşadık. Bir sabah uyandığımızda bazılarımızın dolar borcu neredeyse 2ye katlanmıştı. Türk lirası diğer para birimleri karşısında çok çok gerilemiş ve değer kaybetmişti. Hiç kimse türk lirasına yatırım yapmaz olmuştu çünkü kazandırması komik bir şaka sözü gibiydi. Bir gecede zengin olanlarda çok oldu. Krizin üstüne ayaklarıyla basanlar. Euro dolar savaşında ise daima güç dengesi kurulacağa benziyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder