Ekonomik Faktörlerden Nasıl Kazanç Elde Edilir?

Teknik analiz, parite işlemlerinde kritik bir öneme sahipken -özellikle
piyasaya ufak miktarlar için giriş ve çıkışlarda – teknik analiz tek başına,
kapsamlı bir trading oyunculuğu planı oluşturmada yetersiz kalmaktadır.
Forex piyasalarında piyasa beklentisi esas olarak o günkü ekonomik ve jeopolitik
haberlerden etkilenir. Döviz piyasasındaki ana oyuncular – ülkelerin merkez
bankaları, milyarlarca dolarlık hedge fonlar ve bu hizmetleri sağlayan üst
kademe yatırım bankaları – saatlik EUR/JPY mum grafiğinde çift tepe (double top)
oluşumlarıyla pek ilgilenmezler. Bunun yerine, en güncel ekonomik haberleri ve
jeopolitik gelişmelerinin yanında G-7 ülkelerindeki para organlarınca yapılan
son duyuruları analiz ederek işlemlerini formüle ederler. Bu nedenle, Forex
piyasasında işlem yapmak için uygun bir yaklaşım şu şekilde özetlenebilir:
ekonomik haberlerle yola çıkıp teknik olarak giriş ve çıkış yapın.
Piyasada popüler olan akıllıca bir yöntem; ekonomik haberlere oynayan
traderların, günlük ve hatta haftalık grafikler içeren daha uzun bir vadeyi
seçmesinin yararlı olcağından yola çıkar. Bu traderlardan kısa vadede (saatlik
grafiklerle) oynayanlar, kesinlikle teknik ayarlamalara odaklanmalıdırlar.
Bunlardan yola çıkarak, kısa zaman dilimlerini (çoğunlukla saatlik veya daha
küçük zaman dilimlerine ait grafikler) kullanarak hedef noktalarda işlem yapmak
ve bu noktaların yaklaşık 20-30 pip altına stop koymakla ilgili olarak Forex
piyasasında spekülasyonu tanımlayacağız. Bireysel yatırımcılar Forexte yalnızca
ekonomik haberlere spekülasyonda bulunmakla kalmaz aynı zamanda işlemlerin
gerçekleşmesinde büyük piyasa oyuncuları üzerinde önemli bir avantaj sağlarlar.

Makroekonomik Haberler Piyasayı Hareket Ettirir

Döviz piyasasına ilişkin büyük yaklaşımlardan biri de saydamlık özelliğine sahip
(tüm piyasa katılımcılarının eşanlı olarak bilgi sahibi olduğu) makroekonomik
haberlere oynamaktır. Forex piyasasına yön veren ana haberler; istihdam
verileri, GSYİH büyüme rakamları, dış ticaret raporları, enflasyon rakamları ve
faiz oranı duyuruları gibi devlet tarafından açıklanan ekonomik verilerdir. Bu
raporlar tipik olarak her ay yayımlanmakta olup ekonomik takvimlerden
izlenebilir.

İzlenen veriler bunlarla sınırlı değildir. Bloomberg, Reuters, Dow Jones ve CNBC
gibi kuruluşlar tarafından yayınlanan haberler de büyük önem taşır. Ancak,
Intel’in ya da Apple’ın yapmak üzere anlaşmaya vardığı bir gizli sözleşmeyi
bilmek de traderlar açısından büyük bir önem taşımaz. Forex’te, ana ekonomik
veriler gerçekten piyasayı harekete geçirir ve döviz üzerine işlem yapan
oyuncular bu gerçeği avantaja dönüştürebilirler. Bundan da önemlisi, bireysel
yatırımcılar haberlere tepki göstermede büyük kuruluşlara ve hedge fon
sahiplerine göre daha hızlıdırlar.

Bireysel Oyuncular Hızlı Tepki Gösterirler

Dünyadaki en likit piyasa olarak Forex’te her gün 2 Trilyon Dolarlık bir işlem
hacmi gerçekleşmektedir. Bireysel oyuncuların çoğu alım-satım işlemleriyle 20
milyon dolara kadar likidite sağlayabilmektedir. Bu, tüm bireysel oyuncuların
emirlerinin %99’unu karşılayabilecektir ki; bu, traderların piyasadan
etkilenmeden pozisyon alma işini kolaylaştırmaktadır. Ancak, bir seferde yüz
milyonlar hatta milyar dolarlarla işlem yapan büyük oyuncular vardır ki, bunlar
piyasanın bir yöne hareket etmesine sebep olabilirler. Bu yüzden, bireysel
oyuncular hızlı davranmak açısından büyük oyunculardan daha önde gitme ve emir
akışıyla üretilen momentumdan hemen faydalanma şansına sahiptirler. Bazı
ekonomik haberler uygun açıklansın ya da açıklanmasın, oyuncular bu yeni bilgiye
göre kendilerini ayarladıklarından bu sonuçların piyasaya yansıması birkaç saat
alabilir. Bu tür zaman dilimleri, kıvrak zekalı bireysel oyunculara bu durumdan
avantaj elde etmeleri ve büyük oyuncuların baskısıyla gelen fiyat
hareketlenmelerinin haberler doğrultusunda gerçekleşmesiyle de kısa vadede
karlar elde etmeleri açısından büyük bir fırsat sağlar.

Ekonomik Faktör Spekülasyonu En İyi Nasıl Oluşur?

Eğer haberlere dayalı olarak işlemde bulunma, yani iyi haber geldiğinde alıp
kötü haber geldiğindeyse satmak kolay olsaydı her Forex oyuncusu zengin olurdu.
Başarı sağlamak bu kadar kolay olmasa gerek, değil mi? Üstünde durmamız gereken
ilk ve en önemli nokta, iyi veya kötü açıklanan ekonomik haberler kendi içinde
ve kendi başlarına piyasa için bir anlam ifade etmez. Forex piyasalarında
beklentiler ve sezgi üzerine oynanır. Bu nedenle, görece karşılaştırmalar mutlak
olanlardan daha önemlidir. Örneğin, ABD’nin çeyrek bazda GSYİH büyümesini %5
olarak açıkladığını ve Euro Bölgesi’nin de kendi çeyrek bazda GSYİH büyümesini
sadece %1.5 olarak açıkladığını düşünelim. İlk bakışta, EUR/USD paritesinin
düşeceğini beklersiniz çünkü ABD sonuçları açıkça yüksek oranda bir büyüme
rakamından bahsetmektedir. Ancak, eğer piyasa ABD verisi için %7 ve Euro Bölgesi
için ise sadece %0,5’lik bir beklenti içinde olsaydı, kesinlikle bunun tersi
meydana gelirdi. Çünkü bu sefer de, ABD beklentileri sonuçların ötesinde
kalırken Euro Bölgesi sonuçları beklentileri aşmış olacaktı.

Buna karşın, yalnız başına beklentilere oynamak kârlı işlemler üretmek açısından
yeterli değildir. İşte burada, ekonomik faktörlerde başarının bütünlüğünü
sağlayan teknik faktörler devreye girmektedir. Ekonomik haberler gibi temel
faktörlere dayalı en iyi ve en karlı işlemler, son derece uygun teknik koşullar
altında meydana gelmektedir. Bu yüksek kar getiren ayarlar, teknik olarak aşırı
satım ya da tam tersi koşullar altında gözde bir ekonomik veri açıklaması
şaşırtıcı olarak geldiğinde oluşturulur. Böyle bir durumda parite tıpkı bir
lastik top gibi sıçrayabilir, öyle ki kısa pozisyon alan her piyasa katılımcısı
içine düştüğü durumun zarar getirici özelliğinden kendini kurtarmaya çabalar.
Tam tersi bir durumda da aynı dinamik meydana gelir. Piyasa eğer aşırı alım
bölgesindeyse ve açıklanan bir ekonomik haber fiyatlarda aşağı yönlü bir etkiye
sebep olmuşsa; oyuncuların çoğu piyasa çıkışlarına yönelecektir. Böyle bir
durumda ise, piyasada satış emirleri vermeye doğru bir panik yaşanacak ve
piyasada oluşan bu güçlü momentum sayesinde aşağı yöndeki emirler oldukça karlı
olacaktır.

Örnekler:

Grafik 1, Bir traderin gerçek bir habere dayanarak EUR/USD üzerine
işlem yapabileceği bir örneği gösteriyor. 6 Nisan 2006’da Avro, Avrupa Merkez
Bankası’nın (ECB) toplantısının hemen ardından ABD Doları karşısında tırmanışa
geçmişti. Avrupa Merkez Bankası’nın faiz oranını 25 baz puan yükselterek %2.75
yapıp piyasayı şaşırtacağına dair söylentiler dolaşmaktaydı. Oyuncular haberlere
göre pozisyon aldığından; parite haliyle, Bollinger Bantlarında saatlik
grafiklerde üst banda tutunarak giden fiyatlar sayesinde aşırı alımla
karşılaştı. Faiz oranının değişmeden aynı kalacağı (%2,5) yönünde bir açıklama
ile gerçek sonuçlar geldiğinde ise fiyatlar, saatlik mum grafiklerinde kırmızı
mumlar oluşturarak inmeye başladı.

Böyle bir durumdaki bir traderın işlem yapmasına öncü olan ekonomik verileri
kullanmanın yanında giriş, stop koyma ve çıkış için teknik bileşenler
kullanacağını unutmayınız. (ECB’den gelen açıklamanın hayal kırıklığı yaşatarak
parite fiyatlarında geri çekilmeye sebep olduğunu hatırlayınız) Ertesi sabah
Avrupa Merkez Bankası başkanı Trichet’in yorumları, paritenin daha da düşmesine
yardımcı oldu öyle ki bir trader için bir saatten kısa bir sürede 50 piplik bir
kazanç fırsatı oluşmuştu.

 

Grafik 2, Haberlere oynamada hem teknik hem de temel analizin bir arada ele
alınılmasının kritik bir öneme sahip olduğunu gösteren iyi bir örnektir. 12
Nisan 2006’da GBP cephesinde gelen işsizlik rakamları (12,500’lük bir
yükselişle) Forex piyasası oyuncularını ciddi ölçüde hayal kırıklığına
uğratmıştı.

GBP/USD paritesindeki yükselme günlerdir düzenli bir seyir gösterirken, parite
önemli bir seviye olan 1,7500’in üzerine çıktı. Fiyatlar Bollinger Bantlarında
üst banda tutunarak giderken, açıkça aşırı alım oluştuğuna işaret ediyordu.
Piyasa, İngiliz ekonomisine ilişkin iyimser görünümünü yeniden değerlendirirken
bir oyuncu mantıklı olarak haberlerin satışı tetikleyecek şekilde geleceğini
beklemiş olabilir. Yine de, trader fiyatlardaki güçsüzlüğe dair herhangi bir
teknik bileşen onayı almadan kısa pozisyon almışsa başını belaya sokmuş
olabilir. Neden? Çünkü, piyasa aşağı yönde gitmesini beklerken İngiliz Poundu,
gelecek negatif haberleri görmezden gelecek kadar güçlü davranarak paritenin
yükselmesine destek olabilir. Bunun sonucunda, söz konusu trader umutsuzca 30
pip zarar ederken, parite de iki saat sonra bitkin düşer hale gelmiştir ve
ekonomik faktörler parite üzerindeki ağırlığını hissettirmeye başlamıştır. Bu
yüzden, haberleri izleyerek tetikte olmak ancak teknik sinyal almadan giriş
yapmak, bir forex oyuncusunu incitebilir.

Sonuç

Forex piyasasında işlem yapmak, hem temel analiz bilgisi hem de teknik uzmanlık
gerektiren çok yönlü bir olaydır. Oyuncu, temel faktörlere verdiği ölçüde teknik
bileşenlere de önem verirse bu işten daha da karlı çıkması olasıdır. Hayattaki
diğer kayda değer şeylerde de olduğu gibi, haberlere oynamak; öyle göründüğü
gibi başarması kolay olan bir şey değildir. Bu metodolojiyi öğrenmek zaman alan
bir süreçtir. Bu yaklaşımı benimseyen oyuncular, döviz piyasasında uzun vadede
başarı sağlamanın keyfine varacaktır.