Adını, oluşturduğu şeklin insana benzemesinden alan bu formasyon sıkça görülen bir formasyon olup doğruluk oranı oldukça yüksektir. Omuz-Baş-Omuz Formasyonları, yükselen trendin sonunda ortaya çıkabildiği gibi, alçalan trendin bitiminde de görülebilmekte, sağ ve sol omuzlar simetrik olma eğilimine sahip olmaktadır.
Formasyonun oluşumu dört aşamadan geçmektedir.
1. Yükselen bir trendin ivme kazanması sonucu hisseye ilgi başlar. Ardından, karlarını realize etmeye çalışan yatırımcıların satışları ve talebin azalması sonucu çıkış hızı azalır. Fiyatlar bir süre yatay seyrettikten sonra gerilemeye başlar ki bu durum “Sol omuz”un oluşmaya başlamasını ifade eder. Çıkış esnasında görülen yoğun işlem hacmi artık göreceli olarak azalmıştır.
2. Fiyatlar bir süre daha geriledikten sonra tekrar bir talep oluşur. Bu talep ralli başlagıcında alış gerçekleştiremeyip, mevcut durumu tekrar alım fırsatı olarak değerlediren yatırımcıların (önceki tepede satış fırsatını kaçırdığını düşünen yatırımcıların) da desteği ile fiyatları bir önceki tepeden daha yukarılarda bir yerlere taşır. Ancak bu yeni talep geçicidir ve kısa sürer. Sol omuzun oluşumu sırasında satış fırsatını kaçıran yatırımcılar tarafından gerçekleştirilen satışlarla fiyatların yükselişi engellenir ve düşmeye başlayan fiyatlar “baş” kısmını oluşturur. Bu bölgenin oluşumu sırasında işlem hacmi maksimum fiyat seviyelerinde, sol omuzdakinden daha düşük düzeylerde gerçekleşir. Fiyatların sol omuzun zirve seviyelerinden daha düşük seviyelerde gerçekleşmesi ile baş oluşumu tamamlanır. Sol omuz ile başın sonuçlandığı dipler arasındaki hata “boyun çizgisi” denir ve bu nokta bir sonraki aşamada kritik destek seviyesidir.
3. Bu aşama genelde bir tepki aşaması niteliğindedir. Bir önceki aşamaya nazaran çok düşük bir işlem hacmi ile gerçekleşen bu çıkış genelde sol omuz seviyelerinde son bulur. Hiçbir zaman baş seviyelerine ulaşamayan fiyatlar gerilemeye başlar ve boyun çizgisi seviyelerine ulaşır. Bu aşama “sağ omuz”un oluşumunu ifade eder.
4. Boyun çizgisi seviyesine gelen fiyatlar, daha önceki seviyelerde görülen taleple karşılaşılmaması sonucu bu seviyeyi aşağı doğru kırarlar ki bu durum “teyit” veya “kırılma” olarak adlandırılır. Fiyatların boyun çizgisisini minimum %5 aşağı kırması ile formasyon onaylanır. Talebin zayıf olması halinde fiyat çok daha aşağılara inebilir; daha sonra yeni bir atakla tekrar boyun çizgisi civarında sona erebilir veya boyun çizgisini biraz yukarı doğru geçebilir.
Bu dört safhadan herhangi birinin eksik olması halinde, formasyon ve beklenen seyri şüphe ile karşılanmalıdır. Boyun çizgisinin kırılması ile uzun vadeli satış kesinleşmekte, boyun çizgisine doğru yapılacak atak günleri son satış fırsatı olarak değerlendirilmektedir.
Bu formasyonun en önemli ve karakteristik sayılabilecek özelliği; sol omuz ile sağ omuz işlem hacimleri karşılaştırıldığında daimi bir üstünlük kararına varılamaması ve bazen her iki tarafın da birbirine eşit olmasıdır. Ancak sağ omuzdaki işlem hacmi mutlaka sol omuz ve baştaki işlem hacminden daha düşük bir seviyede gerçekleşmekte; yani sağ omuz oluşurken fiyatlar yükselse de işlem hacminde kayda değer yükselişler görülmemekte ve işlem hacmi sol omuz ve kafa hacminin çok altında kalmaktadır.
Boyun çizgisi genelde düz olmakla beraber, yukarı veya aşağı eğilimli de olabilmektedir. Aşağı eğilimli olması aşırı derecede zayıf bir piyasayı işaret ederken; yukarı eğilimli olması ise piyasanın sağlamlığı anlamını taşımaktadır. Bu çizgi destek görevi de gördüğü için kırılması ayrı bir önem taşımaktadır. Sağ omuzdan boyun çizgisine kadar gerileyen fiyatın çizgiden aşağı inmeden oyalanması formasyonun henüz tamamlanmadığı ve buradan tekrar yükselişe geçilebileceği anlamına gelir. Zira bazen formasyon sona ermeden tekrar yükseliş trendinin başlaması sözkonusu olabilmektedir. Fiyatların boyun çizgisini aşağı doğru kırması ise formasyonunun tamamlandığını doğrular ve trend değişimine ilişkin sinyal verir (SAT sinyali).
Omuz-Baş-Omuz Formasyonu’nun oluşumu 3-4 hafta ile birkaç yıl arasında değişebilmekte ve süre uzadıkça piyasadaki düşüş de daha büyük olmaktadır. Fiyatlar boyun çizgisini deldikten sonra düşüş ya da yükselişin boyun çizgisiyle kafa arasındaki mesafe kadar olması beklenir.
Omuz-Baş-Omuz Formasyonu tamamlandıktan sonra fiyatın o güne kadar gitmekte olduğu yönü değiştireceği anlaşılmakta ve bu formasyondan hareketle fiyatın en az nereye kadar gerileyebileceği de belirlenebilmektedir. Bu amaçla yukarıdaki grafikte görüldüğü gibi, baş hizasındaki en yüksek kapanış fiyatından aşağı doğru dikey bir çizgi indirilmekte ve bu çizginin boyun çizgisi ile kesiştiği mesafe en az düşüş için ölçüm mesafesi olmaktadır. Fiyatın boyun çizgisini kırdığı noktadan itibaren bu mesafe kadar aşağı ineceği varsayılmakta; dolayısıyla boyun çizgisi ile baş arasındaki mesafenin az oması düşüşün de az olacağı şeklinde yorumlanmaktadır. Ancak bu hedef, düşüş trendinin sonunu değil; bu trend içinde hissenin ulaşabileceği en düşük fiyatı ifade etmektedir.
Kaynak : IBS
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder