Birçok teknik gösterge fiyatların gelişimini destekler veya onlara ayna tutar. Fiyatlar yukarı gittiğinde gösterge de yukarı gider, fiyatlar aşağı gittiğinde gösterge de aşağı gider.
Fiyatlar zirve yaptığında gösterge de zirve yapar, fiyatlar dip yaptığında gösterge de dip yapar.
Bununla beraber bazı zamanlar fiyat ve gösterge hareketi arasında farklılık oluşur.
Buna doğrulanmama diyebiliriz. Bu farklılık en açık olarak, aşırı alım ve aşırı satımı gösteren, “0″ noktasından aşağı ve yukarı hareket eden göstergelerde görülür.
Bir çok yatırımcı sadece piyasa diplerinde ve tepelerinde oluşan klasik aykırılıkları öğrenmiştir. Ancak bu doğrulanmama şeklinin bir diğeri olan, “hidden divergence” oluştuğunda ek kazanç imkanı verir.
Gizli aykırılık, normal aykırılığın tersidir. Bildiğimiz aykırılık fiyatların yeni düşük dipler yaparken göstergenin yeni düşük dipler yapmaması, fiyatların zirve noktalarında, fiyatların yeni tepeler yaparken göstergelerin yapmamasıdır. Aykırılık doğrulanmamanın en bilinenidir. Aykırılık fiyatlar ve gösterge arasında kısa-orta vadede olası bir trend değişimini haber verir.
Bullish divergence, fiyatların aşağı gittiği dönemlerde fiyatlar daha düşük dipler yaparken veya ikili dip yaparken göstergenin daha yüksek düşükler veya ikili dip yapmasından oluşur.
Bearish divergence ise yukarı trendde fiyatlar daha yüksekler veya ikili tepe yaparken, göstergenin daha düşük yüksekler veya ikili tepe yapmasından oluşur. Klasik aykırılıklar, fiyat tepelerinde veya diplerinde ve fiyat düzeltmelerinde oluşur.
…………..şekil1………..
Bullish hidden divergence
Gösterge daha düşük düşükler yaparken, fiyatlar daha yüksek düşükler veya ikili dip yapmaktadır.
Bu tip görünümler genelde bir yukarı trenddeki düzeltme düşüşleridir. Aynı zamanda fiyatların düşüklerinin tekrar test edildiği durumlarda da görülebilir.
Bullish hidden divergence senedin gücünü belirtir ve genellikle iyi giriş noktaları veya ek alım noktaları sunar.
…………..şekil2………..
yukarıda senedin muhteşem yükselişinde bir çok bullish hidden divergence meydana gelmiştir. 2 nolu noktada gösterge 1 nolu noktadan daha aşağıya inmişken fiyatlar bölümünde 2 nolu nokta 1 nolu noktadan daha aşağıya inmemiştir. Yine 4 nolu nokta 3 nolu noktadan daha aşağıda oluşmasına rağmen fiyat bölümünde 4 nolu nokta 3 nolu nokta ile ikili dip yapmıştır. 6 ve 7 nolu noktalar 5 nolu noktadan daha aşağıda oluşmasına rağmen fiyatlardaki 6 ve 7 nolu noktalar 5 nolu noktadan daha aşağıda oluşmuştur. Fiyatlar 8 ve 9 nolu noktalarda ikili dip yapmasına rağmen göstergede 9 nolu nokta 8 nolu noktadan daha aşağıda oluşmuştur.
Bearish hidden divergence
Fiyatlar daha düşük yüksekler yaparken göstergeler daha yüksek, yüksekler yapar. Bu tip doğrulanmama esas olarak aşağı giden trenddeki düzeltmelerde olsa da fiyat zirvelerinin tekrar test edildiği durumlarda da oluşabilir. Bearish hidden divergence bir hissedeki potansiyel zayıflığı belirtir.
Aşağıdaki grafikte 94 yılının ikinci yarısından sonuna kadar oluşan bir aşağı trend görülmektedir.
…………….şekil3…………..
birkaç düzeltme hareketi denemesi hissede bearish hidden divergence görülmesine neden olmuştur.
2 nolu noktada fiyatlar bir ralli denemesine girişmiş ancak 1 nolu fiyat noktası ile aynı seviyeye gelmiş ve bir ikili tepe oluşturmuştur. Gösterge de ise 2 nolu nokta 1 nolu noktadan daha yukarıda oluşmuştur.
Bearish hidden divergence tekrar bir düşüşü işaret etmiştir. 3 nolu nokta bu düşüşü doğrulamıştır. Çünkü daha düşük bir yüksek yapmıştır. Ağustos ayı içindeki fiyatlardaki toparlanma göstergeyi “0″ noktasının üstüne pozitif bölgeye sürüklemiştir ( 4 nolu nokta).
Fakat 4 nolu fiyat yüksekliği 3 nolu noktadan daha düşüktür. Bu bize bir başka bearish hidden divergence oluşturmuştur.
5 nolu fiyat noktası bir onaylama hareketidir. Çünkü hem fiyat hem de gösterge daha düşük yüksekler yapmıştır.
7 nolu noktada fiyatlar neredeyse 6 nolu nokta ile bir ikili tepe yaparken, göstergedeki 7 nolu nokta 6 nolu noktadan daha yüksek olmuş, bir bearish hidden divergence oluşmuş ve fiyatlar aşağıya gitmeye devam etmiştir.
Hepsi bir arada
……….şekil4……..
yukarıdaki şekilde bearish divergence yanında hem hidden bearish divergence hem bullish hidden divergence görülmektedir.
Fiyatlar 20 den 26′yayükseldiğinde senette 2 nolu noktada bir bullish hidden divergence oluşmuştur.
Göstergedeki B noktasında da bildiğimiz bearish hidden divergence oluşmuştur.
Eğer fiyatlardaki 1 nolu noktadan 2 nolu noktaya bir trend çizgisi çeksek çizginin kasım ayı içinde aşağı kırıldığını ve bir trend değişimi olduğunu tahmin edecektik.
3 nolu noktada hem fiyat hem de gösterge 2 nolu noktadakinden daha düşük düşükler gerçekleştirerek trend değişimini onaylamışlardır.
İlk bearish hidden divergence, göstergenin 5 nolu noktada 4 nolu nokta ile ikili tepe oluşturduğu ve fiyatın 4 nolu noktadan daha aşağıda 5 nolu noktayı oluşturduğu yerde görülmektedir.
Bir sonraki bearish hidden divergence göstergenin 6 nolu noktada 5 nolu noktayı geçtiği ancak 6 nolu fiyat noktasının 5 nolu fiyat noktasını geçemediği yerde oluşmuştur.
Burada kullanılan 5-15 price oscillator’ un herhangi bir sihirli tarafı yoktur. Hidden divergence bir çok göstergede de oluşabilir.
Aşağıdaki grafiklerde williams%R ve momentum göstergelerinde oluşan hidden divergence noktaları gösterilmiştir. Değişik göstergeler, değişik noktalarda hidden divergence gösterdikleri gibi bazı göstergeler diğerlerinden daha fazla hidden divergence noktası gösterebilirler.
…….şekil5…….
…….şekil6…….
normal divergence nasıl her zaman her grafikte görülmezse hidden divergence de her zaman her grafikte görülmez. Ancak hidden divergence görüldüğünde dikkat edilmelidir. Çünkü hidden divergence sizi trendin doğru tarafında tutarak veya trendin değiştiğini doğrulayarak kazancınızın artmasını sağlar.
Yine Martin Pring’ in okuduğum bir yazısında hidden divergence tanımı yerine reverse divergence tanımını kullanılmıştır. Yazısında, normalde fiyatların göstergelere uyduğunu ancak bu tip durumlarda rollerin değiştiğini ve fiyatların göstergeyi gittiği yöne çektiğini belirtmiştir.
Bu durumun her zaman doğru olmadığını bunun teyidi için trend çizgilerinin hatta güvendiğiniz hareketli ortalamaların kullanılmasını önermektedir.
Yine bu durumun kullandığımız göstergenin süresine göre değişebileceğini rsi, cmo, demand index göstergelerinin de bu durumu ortaya çıkarmak için kullanılabileceğini kendisinin ise roc göstergesini tercih ettiğini belirtmiştir.
İşin sırrı, hidden divergence ortaya çıktığı zaman onu tanımlayabilecek şekilde gözünüzü eğitmektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder